Wskazania do zastosowania metody in vitro fertilisation
Szacuje się, że problem ze spłodzeniem dziecka ma na świecie ok 15–25% par, czyli co piąte, szóste małżeństwo. Problem z płodnością stwierdza się, kiedy nie dochodzi do poczęcia dziecka po roku regularnego współżycia bez stosowania antykoncepcji. Po konsultacji lekarskiej i wykonaniu szeregu badań decyzja co do dalszego leczenia będzie związana z rozpoznaniem przyczyny. Problem może mieć dwa oblicza:
- niepłodność – niemożność poczęcia dziecka w wyniku naturalnego zbliżenia płciowego bez stosowania antykoncepcji. Mniej więcej w 35% przypadków odpowiedzialny jest za to organizm kobiety lub mężczyzny, pozostałe 30% to sytuacje, w których przyczyna leży po obu stronach lub nie można określić jej etiologii;
- bezpłodność – trwałe i nieodwracalne zmiany w organizmie osoby prowadzące do niemożności posiadania biologicznego potomka, w tym przypadku można mówić o braku macicy bądź jajników u kobiet, braku jąder u mężczyzn. Zdarza się też, że prawidłowe narządy nie produkują gamet w wyniku np. uszkodzenia nasieniowodów po przeprowadzonej operacji przepukliny, zapalenia jąder po przebytej śwince, usunięcia jajników w wyniku zmian nowotworowych.
Zapłodnienie pozaustrojowe przeprowadza się, gdy za problem z poczęciem dziecka odpowiada:
Ze strony kobiety:
- brak lub niedrożne jajowody – uniemożliwia to migrację plemników i transport komórki przez jajowód w celu zapłodnienia;
- ciężka postać endometriozy – endometrioza jest chorobą polegającą na występowaniu w organizmie ognisk pozamacicznego endometrium, czyli błony śluzowej macicy. Reagują one na zmiany hormonalne w jej ciele tak samo, jak organy rozrodcze włącznie z krwawieniem. Ciężkie przypadki tej choroby związane z lokalizacją ognisk zapalnych w obrębie narządów rodnych, głównie macicy, jajników i zatoki Douglasa uniemożliwiają poczęcie i zagnieżdżenie zarodka;
- zaburzone funkcjonowanie jajników – przedwczesna menopauza, szybsze wygasanie funkcji rozrodczych w organizmie;
- zaburzenia hormonalne w cyklu miesiączkowym – niedobór estradiolu i folikulostymuliny, który umożliwia dojrzewanie komórki jajowej, a także zespół niepękającego pęcherzyka Graafa (LUF);
- zrosty w macicy – utrudniają zagnieżdżenie się zarodkowi, w tym przypadku jednak zabieg ma tak samo mniejsze prawdopodobieństwo powodzenia jak naturalne poczęcie;
- zespół policystycznych jajników – zaburzenia owulacji związane z nadmierną ilością drobnych pęcherzyków w jajnikach, co prowadzi do zwiększonej produkcji hormonów męskich u kobiety, tzw. androgenów. Skutkuje to hamowaniem lub nieprawidłowym wzrostem komórek jajowych.
Ze strony mężczyzny:
- uszkodzenia jąder – brak, zła lub niewystarczająca produkcja plemników. Przyczyną może być zapalenie jąder w wyniku przebytych chorób, jak świnki, infekcji wirusem Coxackie lub Herpes, a także żylaki powrózka nasiennego, mechaniczne uszkodzenie, skręcenie lub nieprawidłowe położenie jąder;
- oligozoospermia – mała liczba plemników wartość poniżej 20 mln w jednym ml ejakulatu;
- asthenozoospermia – niska ruchliwość plemników, mniej niż 50% plemników wykazuje ruch postępowy lub mniej niż 25% ruch liniowy;
- teratozoospermia – ejakulat zawiera ponad 30% plemników nieprawidłowej budowy;
- oligoasthenoteratozoospermia – jednoczesne występowanie trzech zaburzeń ejakulatu: małej liczby plemników, niskiej ruchliwości i nieprawidłowej budowy;
- azoospermia – brak plemników w ejakulacie, ale obecność w jądrach lub najądrzach;
- aspermia – brak ejakulatu.
Wg Światowej Organizacji Zdrowia sztuczne zapłodnienie możliwie jest, jeśli w jednym mililitrze nasienia występuje minimum 10 mln plemników. Jeśli wartość jest niższa, badany mężczyzna zostaje uznany za bezpłodnego. W praktyce jedynie 3–5% osób zaliczyć można do tej grupy, wady nasienia z reguły kwalifikuje się jako obniżoną płodność.
Ze strony obu partnerów lub o nierozpoznanym podłożu:
- wielokrotnie nieudane inseminacje bez odnalezienia przyczyny problemu;
- niepłodność immunologiczna – w śluzie szyjkowym lub/i tkance jajnikowej występują przeciwciała, które atakują i niszczą plemniki;
- niepłodność idiopatyczna – niepłodność o nieznanej przyczynie, której nie można rozpoznać mimo długiego leczenia metodami zachowawczymi;
- wady genetyczne gamet – potwierdzone badaniem wady występujące u jednego lub obojga partnerów, które owocują brakiem własnych komórek płciowych lub nieprawidłowościami w budowie genetycznej zarodków, co prowadzi do ich wczesnego ronienia.
Reklama
Leksykon Zdrowia - internetowa baza wiedzy o zdrowiu.
Częstą przyczyną bezpłodności jest endometrioza - dowiedz się więcej na jej temat.
Jak rozpoznać i leczyć niepłodność?
O czym warto pamiętać decydując się na zapłodnienie in vitro?
Reklama: Co warto wiedzieć o manicure hybrydowym, zanim się na niego zdecydujemy?